การปฏิบัติสมาธิ คือการฝึกจิตให้ตั้งมั่นอยู่ในอารมณ์เดียว เรียกอีกอย่างว่า สมถกรรมฐาน มีหลายเทคนิควิธีเช่น เทคนิคพุทโธ ยุบหนอพองหนอสำหรับเทคนิคการปฏิบัติดั้งเดิม คือ อานาปานสติ เป็นหลักการเพ่งดูลมหายใจเข้าออกอย่างเป็นธรรมชาติเพื่อทำให้จิตสงบ ผลที่ได้ จะทำให้จิตมีกำลังสติ สมาธิ ทำให้ความจำดี การทำงานมีประสิทธิภาพ
การนั่งสมาธิหรือการเจริญภาวนา ยังถือเป็นบุญกุศลที่สูงที่สุดในพระพุทธศาสนา เพราะขณะปฏิบัติจิตไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น และยังเป็นการสร้างกุศลขั้นสูง จนถึงภพภูมิเป็นเทพชั้นพรหม ให้แก่ตนเองในภายหน้าการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน เป็นการภาวนาขั้นสูง มีจุดหมายเพื่อการพ้นทุกข์ โดยการชำระกิเลสความโลภ โกรธ หลง ความเศร้าหมองทั้งปวงออกไปจากจิต
อานิสงส์สูงสุดถึงขั้นนิพพาน คือไม่ต้องกลับมาเวียนว่ายตายเกิดอีก การจะปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานได้ต้องฝึกสมาธิอานาปานสติเป็นฐานอย่างเพียงพอก่อน
เตโชวิปัสสนา คือการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานโดยมีเทคนิควิธีในการจุดธาตุไฟในกายมาเผากิเลส ตามหลักคำสอน
"อาตาปี สัมปชาโน สติมา พึงมีความเพียรเผากิเลสให้เร่าร้อน มีสติสัมปชัญญะรู้ตัวชัด และวางอุเบกขา ด้วยหลักการภาวนาที่มีอานุภาพในการเผากิเลสสูง และตรงตัว จึงทำให้ผู้ปฏิบัติพบความเปลี่ยนแปลงในตนเองอย่างรวดเร็ว ทำให้ชีวิตเปลี่ยนไปสู่ความดีงามได้ภายใน 7 วัน"
การปฏิบัติเองที่บ้านโดยไม่มีครูบาอาจารย์ จะขาดผู้ชี้ทางและจิตจะขาดพลัง เพราะที่บ้านเต็มไปด้วยกระแสโลกมายา การปฏิบัติโดยไม่มีผู้ชี้ทาง ก็จะทำให้เกิดความหวาดกลัว และไม่มีความก้าวหน้าอันใด
การออกปฏิบัติธรรมเพียงปีละครั้ง จะทำให้ได้พบทางอันประเสริฐ จากนั้นสามารถนำหลักการไปปฏิบัติต่อเนื่องที่บ้านได้
การปฏิบัติธรรมก็เพื่อยกจิตใจให้บริสุทธิ์ พ้นจากกิเลส เป็นการเพิ่มคุณค่าให้แก่ชีวิตในการได้เรียนรู้ธรรมของพระพุทธเจ้าในระดับการปฏิบัติ มิใช่รู้จากเพียงตัวหนังสือ
การปฏิบัติธรรมจะทำให้จิตมีกำลัง สามารถรักษาศีลห้าได้เพื่อปิดประตูบาปและภัยเวรการมุ่งแต่ทำมาหากินอย่างเดียว เมื่อตายไปแล้วก็ไม่สามารถเอาทรัพย์ที่หามานี้ติดตามไปสู่ปรโลกได้ มีแต่บุญและบาปที่จะติดตามจิตไปได้ในภพภูมิต่อ ๆ ไป
การแบ่งเวลามาปฏิบัติธรรมจะเป็นการสะสมกุศลและอริยทรัพย์ให้แก่ชีวิตที่จะติดตามจิตไปได้ทั้งในปัจจุบันและในภพภูมิหน้าอริยทรัพย์จะทำให้เป็นมนุษย์ผู้ไม่ตกต่ำ และ มีนิพพานเป็นที่หวังได้ อริยทรัพย์ได้แก่ศรัทธา ศีล หิริโอตตัปปะ พาหุสัจจะ จาคะ ปัญญา
การที่คนเรามาเกิดได้ ก็ด้วยแรงส่งของบุญกุศลและบาป หากทำบุญมามากก็จะทำให้เกิดมามีพื้นฐานชีวิตดี เพียบพร้อมด้วยฐานะและปัญญา แต่หากฐานบุญไม่ดีก็จะทำให้มาเกิดโดยมีพื้นฐานชีวิตยากลำบาก
นอกจากนี้ระหว่างทางก็จะมีกุศลผลบุญที่ทำมาแต่อดีต ผนวกกับการทำกุศลใหม่ในภพปัจจุบันส่งเสริมชีวิตให้เจริญก้าวหน้า
